Đất đai là đối tượng tài sản quan trọng, gắn bó mật thiết với quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. Đồng thời, nó cũng là một trong những vật phẩm gia truyền quen thuộc. Dưới đây là phân tích về yêu cầu và thủ tục cấp sổ đỏ đất do ông bà để lại mới nhất.
Đất đai là đối tượng tài sản quan trọng, gắn bó mật thiết với quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. Trên thực tế, khi nói đến vật gia truyền, đất đai là một trong những vật phẩm gia truyền phổ biến nhất. Nói đến thừa kế thì chủ đề về tài sản thừa kế và người được hưởng thừa kế cũng vô cùng phong phú và đa dạng. Đất đai cha mẹ để lại cho con cái, con cái để lại cho cha mẹ, anh chị em, ông bà.
Mảnh đất ông bà để lại được hiểu là phần tài sản thừa kế mà ông bà để lại khi chết. Khi đó, phần đất ông bà để lại sẽ liên quan đến vấn đề phân chia di sản. Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, có hai trường hợp chia thừa kế là chia thừa kế theo di chúc và chia thừa kế theo pháp luật. Khi khai nhận di sản thừa kế của ông bà để lại thì chủ thể được hưởng di sản thừa kế phải khai nhận di sản thừa kế, thực hiện các bước yêu cầu cấp sổ đỏ. Trên thực tế, các trường hợp xin cấp sổ đỏ đất do ông bà để lại bao gồm:
– Trường hợp 1: Mảnh đất ông bà để lại là tài sản thừa kế được ghi trong di chúc. Tức là trong nội dung di chúc ông bà chỉ rõ tài sản là mảnh đất sẽ để lại cho cháu nội. Lúc này, người cháu sẽ dựa vào nội dung di chúc và tiến hành khai nhận di sản thừa kế. Sau khi khai nhận thừa kế tại văn phòng công chứng, chủ sở hữu mảnh đất sẽ đến Bộ Tài nguyên và Môi trường để làm thủ tục cấp sổ đỏ cho mảnh đất ông bà để lại.
– Trường hợp 2: Mảnh đất ông bà để lại là di sản thừa kế nhưng không có di chúc. Trong trường hợp này, việc xác định chia di sản thừa kế sẽ được thực hiện theo quy định chung của pháp luật về phân chia di sản thừa kế theo pháp luật. Ở đây, trong trường hợp con của những người thừa kế (hàng thừa kế thứ nhất) chết trước những người đã khuất thì con cái của họ sẽ thay thế cha mẹ thừa kế vị trí. Khi đó, cháu của người để lại thừa kế sẽ thay cha (mẹ) nhận tài sản do ông bà để lại. Tại đây, sau khi đã thực hiện các bước liên quan đến khai nhận thừa kế, chia thừa kế (nếu có những người thừa kế khác), tôi sẽ thực hiện các bước yêu cầu cấp sổ đỏ cho mảnh đất mà ông bà nội để lại.
Như vậy, từ những phân tích trên có thể thấy, việc xin cấp sổ đỏ với mảnh đất ông bà để lại thường diễn ra trong hai trường hợp: Mảnh đất (thừa kế) ông bà để lại có di chúc hoặc không có di chúc. Lúc này, trong từng trường hợp cụ thể, người cháu (người thừa kế) đối với tài sản thừa kế là mảnh đất có thể thực hiện các thủ tục liên quan đến việc cấp sổ đỏ.
Như đã phân tích ở trên, đất ông bà để lại được hiểu là phần tài sản thừa kế (đất đai) mà ông bà để lại khi ông bà qua đời, cháu thuộc đối tượng được hưởng di sản thừa kế này.
Mảnh đất ông bà để lại có liên quan đến thừa kế nên khi muốn cấp sổ đỏ cho mảnh đất ông bà để lại, cá nhân phải đảm bảo các yêu cầu cụ thể với các điều kiện sau:
– Thứ nhất, để xin cấp sổ đỏ (đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) với mảnh đất ông bà để lại thì cá nhân (cháu ruột) phải khai nhận di sản thừa kế. Mục đích của việc khai nhận thừa kế là để chứng minh chủ thể này là người được hưởng di sản thừa kế do ông bà để lại (theo di chúc hoặc pháp luật). Nếu không chứng minh được điều này thì cơ quan có thẩm quyền sẽ không cấp được đất (do không đúng đối tượng, không đảm bảo các điều kiện về đối tượng được cấp sổ).
– Thứ hai, để cấp sổ đỏ cho mảnh đất do ông bà để lại thì người thực hiện phải đảm bảo cung cấp cho cơ quan chức năng các giấy tờ cần thiết liên quan đến việc sang tên trên đất. thừa kế, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hộ tịch của người xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; giấy xác nhận của Uỷ ban nhân dân xã, huyện xác nhận đất được sử dụng ổn định lâu dài, không có tranh chấp. Trường hợp đất ông bà để lại chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì phải có giấy tờ khác chứng minh quyền sử dụng đất (do cơ quan có thẩm quyền cấp).
– Thứ ba, trường hợp chia, hợp nhất quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản liền kề trên đất của tổ chức thì phải có văn bản về việc chia, tách, hợp nhất, sáp nhập của tổ chức theo quy định của pháp luật. .
– Thứ tư, chủ thể xin cấp sổ đỏ cho mảnh đất ông bà để lại phải là cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Các điều kiện trên là yêu cầu cơ bản nhất mà cá nhân phải đáp ứng khi xin cấp sổ đỏ cho đất do ông bà nội để lại. Việc đảm bảo các điều kiện này giúp quá trình xin cấp sổ đỏ cho đất ông bà để lại được diễn ra chuẩn mực, khách quan và đúng pháp luật. đồng thời là cơ sở căn bản, giúp bảo vệ toàn diện quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân.
Để thực hiện thủ tục cấp Sổ đỏ cho đất do ông bà để lại, cá nhân phải đảm bảo thực hiện các bước cụ thể sau đây:
– Bước 1: Khai nhận và chia thừa kế là mảnh đất ông bà để lại.
Tại thời điểm người được thừa kế chết thì những người thừa kế có thể thực hiện các bước liên quan đến việc khai nhận di sản. Trong trường hợp người để lại di sản lập di chúc thì việc xác định người được hưởng di sản căn cứ vào nội dung của di chúc. Trong trường hợp người để lại di chúc chết mà không để lại di chúc thì việc khai nhận di sản thừa kế sẽ được căn cứ vào hàng thừa kế theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.
Các chủ thể tham gia thừa kế di sản sẽ đến cơ quan công chứng để làm văn bản khai nhận di sản. Đồng thời, tại đây, các đối tượng này có thể thỏa thuận chia di sản thừa kế; hoặc thỏa thuận về việc giải quyết, định đoạt tài sản thừa kế của ông bà để lại.
Ví dụ: Ông Nguyễn Văn B chết không để lại di chúc. Tài sản thừa kế ông B để lại là mảnh đất 100 m2. Ông B có hai người con trai là ông Nguyễn Văn M và ông Nguyễn Văn L. Ông M chết trước ông B không lâu. Sau khi ông B mất, ông L quyết định lập di chúc. Con ông M là ông Nguyễn Văn C sẽ kế thừa ngôi vị. Thương đứa cháu mồ côi cha sớm, ông L quyết định từ chối nhận di sản thừa kế, để lại mảnh đất cha ông để lại cho ông C đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Văn bản từ chối nhận di sản thừa kế đã được công chứng tại văn phòng công chứng.
– Bước 2: Thực hiện các bước chuyển nhượng sổ đỏ quyền sử dụng đất do ông bà để lại.
Sau khi lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản hoặc khai nhận di sản thừa kế, người nhận tài sản thừa kế phải làm thủ tục sang tên sổ đỏ tại cơ quan có thẩm quyền (Văn phòng đăng ký đất đai) hoặc Bộ TNMT. Tài nguyên và Môi trường). Nếu hồ sơ hợp lệ, đầy đủ tính pháp lý thì cơ quan có thẩm quyền sẽ thụ lý và làm thủ tục sang tên sổ đỏ do ông bà để lại.
Khi sang tên sổ đỏ đất do ông bà để lại thì chấp hành viên phải thực hiện các nghĩa vụ thuế liên quan theo quy định chung của pháp luật.
Sau khi hoàn thành các nghĩa vụ tài chính liên quan, cá nhân sẽ nhận được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp.
Văn bản pháp luật sử dụng trong bài viết:
Bộ luật Dân sự 2015;
Luật đất đai 2013.