Các yếu tố xác định nồng độ cồn trong máu (BAC)

Nồng độ cồn là mức độ hay lượng cồn có trong máu hoặc trong hơi thở của một người. Nó đo lường lượng cồn hiện diện trong hệ thống cơ thể và thường được biểu thị bằng phần trăm theo thể tích hoặc phần trăm theo trọng lượng.

Nồng độ cồn trong máu được sử dụng để đánh giá mức độ ảnh hưởng của cồn đối với hành vi và khả năng lái xe của người sử dụng. Mức nồng độ cồn trong máu tăng cao có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự tập trung, thị giác, phản xạ và khả năng điều khiển phương tiện.

Nồng độ cồn thường được đo bằng các thiết bị kiểm tra hơi thở hoặc mẫu máu. Quy định về nồng độ cồn tối đa cho phép khi lái xe và trong các hoạt động công cộng thường được quy định bởi luật pháp và quy định giao thông của từng quốc gia để đảm bảo an toàn và tránh tai nạn liên quan đến việc uống rượu và lái xe.

Nồng độ cồn trong máu được định nghĩa là phần trăm rượu (rượu ethyl hoặc ethanol) trong dòng máu của một người. BAC 0,05% có nghĩa là có 0,05 gram rượu trong 100 ml máu.

Càng uống nhiều rượu bia thì nồng độ cồn trong máu (tiếng Anh là Blood Alcohol Concentration và viết tắt là BAC) càng cao, tuy nhiên, hai người uống cùng một lượng rượu như nhau thì có thể mức độ BAC sẽ khác nhau. Điều này là do rất nhiều các yếu tố có ảnh hưởng đến chỉ số này như:

• Kích thước cơ thể

Một người có kích thước nhỏ hơn sẽ có nồng độ BAC cao hơn so với người có kích thước lớn hơn khi hai người cùng tiêu thụ một lượng rượu bia như nhau, nguyên nhân là do rượu tập trung cao hơn ở người có chỉ số khối cơ thể nhỏ hơn.

• Dạ dày trống

Một người có dạ dày trống khi uống rượu sẽ đạt nồng độ BAC cao hơn và nhanh hơn so với người đã ăn trước khi uống, vì thức ăn trong dạ dày sẽ làm chậm tốc độ mà rượu đi vào máu. Tuy nhiên, ăn trước khi uống không ngăn ngừa ngộ độc rượu.

• Tỷ lệ mô mỡ

Rượu không được hấp thụ vào mô mỡ, do đó những người có tỷ lệ mỡ trong cơ thể lớn sẽ tăng nồng độ BAC cao hơn và nhanh hơn so với những người có tỷ lệ mô mỡ thấp hơn.

• Giới tính

Cơ thể phụ nữ thường nhỏ hơn nam giới và có tỷ lệ mô mỡ cao hơn so với cơ nạc nên phụ nữ sẽ hấp thụ rượu nhanh hơn so với cơ thể nam giới. Điều này dẫn tới phụ nữ uống cùng một lượng rượu như đàn ông thì sẽ tăng nhanh nồng độ BAC hơn so với đàn ông.

• Không thường xuyên uống rượu bia

Do những người uống ít rượu bia có khả năng uống rượu thấp hơn so với những người thường xuyên uống và do đó nồng độ BAC của họ có khả năng tăng nhanh hơn so với những người hay uống rượu bia hơn.

Theo Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia (Luật số 44/2019/QH14) và Nghị định số 100/2019/NĐ-CP vừa được ban hành, thì kể từ ngày 1/1/2020, Việt Nam sẽ cấm triệt để hành vi điều khiển các phương tiện giao thông (bao gồm cả ôtô, xe máy, xe đạp điện…) khi có nồng độ cồn trong hơi thở, trong máu. Cụ thể theo Luật nồng độ cồn 2020 thì mức nồng độ cồn và mức phạt nồng độ cồn như sau:

Nếu bạn có ý định lái xe, lựa chọn an toàn nhất là không sử dụng rượu bia. Nếu bạn có ý định uống rượu bia, hãy theo dõi số lượng rượu bia đã uống dựa trên lượng đồ uống tiêu chuẩn bạn tiêu thụ mỗi giờ. Để lái xe an toàn, bạn cần giữ lượng uống đảm bảo nồng độ cồn trong máu (BAC) dưới 0,05.

Hạn chế lượng uống

• Bắt đầu uống các loại đồ uống không cồn và lặp lại đồ uống không cồn sau hai đến ba lần uống đồ uống có cồn.
• Không nên đổ đầy ly.
• Uống đồ uống có nồng độ cồn thấp và tránh sử dụng đồ uống hỗn hợp, như cocktail, vì rất khó để biết chúng chứa bao nhiêu cồn.
• Tránh uống rượu trong khi hưng phấn hoặc la hét vì vậy trong tình huống như vậy, bạn sẽ không kiểm soát được lượng uống.
• Nhâm nhi đồ uống và tránh đồ ăn nhẹ mặn hoặc thực phẩm làm tăng khát.

Chờ cho đến khi nồng độ BAC thấp thì mới lái xe

Bạn cần lưu ý là nồng độ BAC có thể tiếp tục tăng lên đến 3 giờ sau khi bạn đã uống cuối cốc bia rượu cuối cùng. Do đó, cách duy nhất để loại bỏ rượu khỏi cơ thể là dành thời gian để cơ thể có thời gian xử lý. Tắm, uống cà phê hoặc không khí trong lành sẽ không làm giảm nồng độ BAC. Trước khi lái xe, bạn nên đợi ít nhất một giờ cho mỗi lượng đồ uống tiêu chuẩn mà bạn đã uống.

Nên có phương án dự phòng

Nếu bạn dự kiến sẽ uống nhiều rượu bia thì trước khi uống hãy nhờ người khác có thể đưa bạn về khi bạn không phải lái xe về nhà.