Áp dụng pháp luật là gì ?

Áp dụng pháp luật là quá trình thực hiện và tuân thủ các quy định, quy tắc, và nguyên tắc được đặt ra bởi hệ thống pháp luật. Đối với mỗi quốc gia, có một hệ thống pháp luật riêng gồm các luật, hiến pháp, quy định và quy tắc mà mọi người phải tuân thủ. Áp dụng pháp luật đảm bảo tính công bằng, trật tự xã hội và sự ổn định trong xã hội. Nếu một cá nhân, tổ chức hoặc doanh nghiệp không tuân thủ các quy định pháp luật, họ có thể chịu trách nhiệm hình sự hoặc dân sự theo quy định của pháp luật. Quá trình áp dụng pháp luật bao gồm việc thông qua, thực thi và giám sát việc tuân thủ các quy định pháp luật để đảm bảo tính hợp lý và hiệu quả của hệ thống pháp luật.

Áp dụng pháp luật là gì?

Áp dụng pháp luật là gì?Áp dụng pháp luật là  hoạt động thực hiện pháp luật mang tính tổ chức quyền lực nhà nước, được thực hiện bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, nhà chức trách hoặc tổ chức xã hội được Nhà nước trao quyền, nhằm các biệt hóa quy phạm pháp luật vào các trường hợp cụ thể, đối với cá nhân, tổ chức cụ thể.

Hay đó là hành vi của cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức có thẩm quyền hay một tổ chức được giao quyền, căn cứ vào quy định của pháp luật để giải quyết một trường hợp cụ thể.

Ví dụ: Xử một việc phạm tội, giải quyết một vụ tranh chấp về dân sự, kinh tế… xác định quyền hoặc nghĩa vụ của một công dân,…. Áp dụng pháp luật phải tiến hành theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định.

So sánh sự khác nhau giữa áp dụng pháp luật và sử dụng pháp luật:

Về khái niệm: Sử dụng pháp luật là một hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể pháp luật thực hiện quyền và tự do pháp lý của mình (thực hiện những hành vi mà pháp luật cho phép).

Ví dụ: Người lao động ký hợp đồng lao động với chủ sử dụng lao động.

Còn khái niệm áp dụng pháp luật là một hình thức thực hiện pháp luật, trong đó nhà nước thông qua các cơ quan nhà nước hoặc cán bộ, công chức có thẩm quyền tổ chức cho các chủ thể thực hiện những quy định của pháp luật, hoặc tự mình căn cứ vào những quy định của pháp luật để quyết định làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt những quan hệ pháp luật cụ thể.

Ví dụ: Tòa án nhân dân huyện A ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn giữa Ông X và Bà Y.

– Phân biệt sự khác nhau giữa hai khái niệm kể trên:

Tiêu chí Sử dụng pháp luật Áp dụng pháp luật
Chủ thể thực hiện Mọi chủ thể được pháp luật cho phép Phải có sự tham gia của cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền
Trường hợp phát sinh Được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật – Khi xảy ra tranh chấp về quyền và nghĩa vụ pháp lý giữa các bên tham gia vào quan hệ pháp luật mà các bên đó không tự giải quyết được. Ví dụ: tranh chấp về quyền thừa kế, tranh chấp về hợp đồng,…

– Khi cần áp dụng các biện pháp cưỡng chế nhà đối với những chủ thể có hành vi vi phạm. Ví dụ: xử phạt người vi phạm luật an toàn giao thông, người có hành vi làm hàng giả,…

– Trong một số quan hệ pháp luật mà nhà nước thấy cần thiết phải tham gia để kiểm tra, giám sát hoạt động của các bên tham gia quan hệ đó hoặc nhà nước xác nhận tồn tại hay không tồn tại một số vụ việc, sự kiện thực tế. Ví dụ: công chứng hợp đồng mua bán nhà, toà tuyên bố một người mất tích, hủy bỏ quyết định tuyên bố một người đã chết,…

– Khi những quyền và nghĩa vụ pháp lý của chủ thể không mặc nhiên phát sinh hoặc chấm dứt nếu không có sự can thiệp của nhà nước. Ví dụ: đăng ký kết hôn

Bản chất Chủ thể có quyền thực hiện hoặc không thực hiện, không mang tính chất bắt buộc Bắt buộc đối với chủ thế bị áp dụng và chủ thể có liên quan
Hình thức thể hiện Các quy phạm pháp luật thể hiện quyền và tự do pháp lý của chủ thể Văn bản áp dụng pháp luật